Długi już nie na całe życie?
W przyszłym roku konsumentowi, który popadł w tzw. „spiralę długów” łatwiej będzie ogłosić upadłość. Konsekwencją ogłoszenia upadłości konsumenckiej będzie natomiast tzw. „nowy start”, czyli umorzenie całości lub części długów.31 grudnia br., wchodzi w życie nowelizacja ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, czyli tzw. ustawa o upadłości konsumenckiej. Po wejściu w życie nowelizacji szybciej i taniej niewypłacalny konsument będzie mógł ogłosić upadłość, co w praktyce oznaczać będzie umorzenie (całości lub części) jego zobowiązań, które nie będę miały pokrycia w środkach pochodzących ze zbycia majątku dłużnka.
Jego zdaniem nowe przepisy mogą przyczynić się do wzrostu nieodpowiedzialnych zachowań konsumentów, którzy mogą mniej rozważnie podejmować decyzje o zaciągnięciu zobowiązań finansowych w związku z możliwością ich łatwiejszego umorzenia przez sąd. „Przewiduje się, że uproszczenie procedury upadłości konsumenckiej, jak również wprowadzenie możliwości ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów postępowań upadłościowych, zdecydowanie zwiększy liczbę postępowań zakończonych orzeczeniem o upadłości konsumenta. Wzrośnie zatem ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorców z sektora finansowego, którzy będą zmuszeni wkalkulować w swoją działalność większą liczbę nieściągalnych zobowiązań” – czytamy w opinii Business Centre Club. Według jej autora, kluczowa jest zmiana przesłanek, na podstawie których sąd będzie ogłaszał upadłość konsumenta.
W dotychczas obowiązującej ustawie, sąd uwzględniał wniosek, jedynie w przypadku gdy niewypłacalność dłużnika powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności, przy czym rozumienie tego przepisu było bardzo wąskie (chodziło o sytuację, w której dłużnik np. poważnie zachorował, nastąpiło jakieś wyjątkowe zdarzenie losowe, niezależne od woli dłużnika np. wypadek). Zgodnie z nową ustawą, sąd będzie ogłaszał upadłość konsumenta w każdym przypadku niewypłacalności, chyba że:
- konsument doprowadził się do niewypłacalności lub
- istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Po ogłoszeniu upadłości dłużnik zobowiązany będzie do spłaty (w ramach planu spłaty) określonej przez sąd części zobowiązań. Po wykonaniu planu spłaty, pozostała cześć długów będzie podlegać umorzeniu. Co ważne, nowa ustawa przewiduje także umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty.
Przewidziano znaczne uproszczenie wymagań formalnych wniosku o upadłość konsumencką. Zmniejszono także opłatę sądową. W przypadku, gdy majątek niewypłacalnego konsumenta nie wystarczy na pokrycie kosztów postępowania, albo w masie upadłości brak będzie płynnych środków na ich pokrycie, koszty te będzie pokrywał tymczasowo Skarb Państwa.
Sprawy z zakresu upadłości konsumenckiej będą rozpoznawane przez sąd upadłościowy w składzie jednego sędziego zawodowego, co powinno przyspieszyć rozpoznawanie tego rodzaju spraw.
Podsumowując nowelizacja prawa upadłościowego ma na celu wprowadzenie rozwiązania umożliwiajacego konsumentom, którzy trwale utraciłi zdolność do obsługi swojego zadłużenia, wyjście z problemów i rozpoczęcie nowego życia z zerowym bilansem. To jak sprwdzi się w praktyce zależy od wielu czynników, przede wszystkim sprawności orzekania przez sądy. Dlatego z zainteresowaniem nasza Kancelaria będzie obserwowała orzecznictwo i na bieżąco informowała o tym jak sprawdza się nowe prawo upadłościowe w praktyce.
